قيام عليمردان خان:
دراواخر دهه 1300 عليمردان خان جمعيتي به نام "هيئت اجتماعيه بختياري" مركب از دوازده نفر از سران و كلانتران بختياري تشكيل داد و اعلام كرد كه براي استيفاي حقوق از دست رفته عشاير بختياري عليه دولت مبارزه خواهد كرد و بيشتر خوانين چهارلنگ به اين نهضت پيوستند. دولت شتابزده سردار فاتح و محمدتقي خان امير جنگ را براي مذاكره با عليمردان روانه كرد؛ اما علیمردان خان از سمت پشتكوه به فريدن حمله و طوايف مختلف بختياري به نهضت عليمردان خان پيوستند سران طوايف هفت لنگ يكي پس از ديگري وارد و مورد استقبال علي مردان خان واقع مي شدند.در نيمه خرداد 1308 شورشيان به سوي دهكرد به حركت در آمدند . 

دولت مركزي جمعي از خوانين بختياري را به چغاخور فرستاد تا موضوع را بنحوي مسالمت آميز پايان دهند. اما خوانين كه دريافته بودند چه خطري از جانب نظام پهلوي كل موجوديت عشاير را تهديد مي كند پس پرده به حمايت از اين قيام كوشيدند حاكم دهكرد و جمعي روساي دولتي به اجبار از دهكرد خارج شدند و شهر در تيرماه 1308 به تصرف عليمردان خان و ساير رهبران شورشي در آمد. با وقوع اين حادثه دولت مصمم شد كه با قواي قهريه شورش بختياري را سركوب كند. اما عمليات نظاميان رضاشاه با شكست مواجه شد و چند ستون از نظاميان به محاصره بختياري ها در آمدندو عجز و ناتواني دولت در مقابله با علي مردان خان نمودار گشت دولت بار ديگر صمصام السلطنه و امير مفخم را به بختياري اعزام داشت تا با علي مردان خان به مذاكره بشينند دراصل دولت مركزي با طرح مذاكره فرصتي به دست آورد تا شورش فارس را خاتمه دهد و نيرو هاي خود را از اطراف به دهكرد گسيل دارد آخرين حمله قواي دولتي پس از سه روز عمليات بي وقفه، بختياري ها نا گزير به عقب نشيني شدند.سرانجام در روز نهم مرداد قواي دولتي پس از زد و خوردي كوتاه در قهوه رخ، دهكرد را به تصرف خود در آوردند بختياري ها بار ديگر در سه فرسخي دهكرد متمركز شدند و با قواي دولتي به زد و خورد پرداختند ولي در برابر آتش بارهاي نظامي كارايي خود را از دست داده و بتدريج متلاشي شدند.روز به روز از تعداد سپاه بختياري كاسته و علي مردان خان به عقب رانده مي شد تا اينكه جنگ به جنوب ايذه و شمال دزفول كشيده شد. لشگر هاي اعزامي از كرمانشاه و همدان نيز از سمت غرب در مقابل علي مردان خان ظاهر گشتند و او را در محاصره كامل گرفتند . در اين هنگام رضاه شاه دست به نيرنگ زد و توسط مندني خان عموي علي مردان خان يك جلد كلام الله مجيد و امان نامه اي براي علي مردان خان فرستاده او را به تهران فرا خواند.پس از مدتي علیمردان خان تامين گرفت.پس از دستگيري عليمردان خان، وي را روانه زندان قصر كردند و در سپيده دم يكي از روزهاي اسفند 1313 به جوغه اعدام سپرده شد در آخرين لحظاتي كه مي خواستند وي را به چوبه دار ببندند، كلاه پهلوي خود را به نشانه نفرت از رژيم پهلوي مچاله كرد و دور انداخت" و صداي رسايش كه مي گفت زنده باد ايران و آزادي با صفير چند گلوله خاموش شد .
تقدیم به فاتحان سربلند بختیاری که با فتح تهران کمر استبداد را شکستند تقدیم به بی بی مریم سردار رشید زنان و مادر قهرمان شیر علیمردان خان که شجاعانه بر علیه استبداد قیام کردند
تقدیم به همه بختیاری های رشید و با غیرت که با عشق و علاقه پیروان راه ان ازادمردان و دلیر زنان بختیاری هستند

ارسالی یاران گرامیمان برای درج در سایت جنبش رهائی بخش لرستان 7+4  www.lorabad.com

تهیه کننده

هدایت اشتری لرکی

پاریس فرانسه