روز 2 آگوست 1990 نیروهای نظامی عراق کویت را اشغال و آنرا استان نوزدهم عراق اعلام کردند.

 واکنش آمریکا در برابر این اقدام اعلام ” نظم نوین جهانی ” از زبان جورج بوش ــ پدر ــ

 رئیس جمهور آمریکا در آن زمان بود. 2 آگوست 1990 فقط تاریخ تغییر اساسی سیاست آمریکا

 در برابر عراق نیست، بلکه تغییر سیاست جهانی آمریکا نیز هست: با فرو پاشی اتحاد شوروی،

 تنها ابر قدرت مانده بر صحنه جهان آمریکا بود که با آغاز جنگ علیه عراق و محاصره اقتصادی آن،

 فصل دخالت های نظامی غرب، که تا امروز هم ادامه دارد، آغاز شد، که محدود به

عراق نماند و بویژه به سومالی، یوگوسلاوی و افغانستان نیز کشانده شد.

میدان های نفتی و شیخ نشین ها

کویت را دولت  انگلستان خلق کرد، مانند اغلب کشور های کوچک خلیج فارس. باین صورت که  محدوده ای از منطقه  را ــ Protekrorat ــ تحت الحمایه خود اعلام می کرد و حکومت آنرا  بدست شیخ محل که مالک بزرگ در آن منطقه بود می سپرد. باین صورت هم جلوی پیشروی  رقیب امپریالیست را می گرفت و هم  مناطق نفت خیز را از بخش پر جمعیت و عمده عراق جدا می کرد.

در سده های پیشین کویت بخشی از منطقه بصره بود. خود بصره یکی از سه بخش، یا استان ها اصلی عراق امروزی  بود که بعنوان یک منطقه واحد از امپراتوری عثمانی شناخته می شد. میان دو رود یا بین النهرین، در طول تاریخ چند هزار ساله خود، بنام های گوناگونی خوانده شده است ولی همیشه یک مرز آن به دریا منتهی می شد. ولی پس از آن که قدرت  انگلیس، در سال 1921، کویت را برای همیشه از عراق جدا کرد، ارتباط مسقیم عراق به خلیج فارس نیز از میان رفت.

ولی دولت های مستقل عراق  هیچیک و هیچوقت جدائی کویت را نپذیرفتند، در خود کویت هم جنبش نیرومندی برای پیوستن دوباره به عراق وجود داشت. در سال 1961 چیزی نمانده بود که جنبش ملی کویتی ــ عربی، پس از کسب استقلال، وحدت با عراق را اعلام کند که با حمله چتربازان انگلیسی و حمایت تفنگداران دریائی آمریکا در ساحل، جلوی این وحدت گرفته شد.

رهبری حزب بعث، که در سال 1967 زمام قدرت را در عراق بدست گرفت، استقلال شیخ نشین کویت را عملا پذیرفته بود. در جنگ عراق علیه ایران (1980/1988) کویت از گشاده دست ترین کشورهای کمک کننده به عراق بود. ولی با پایان یافتن جنگ سیاست  رهبری کویت نیز بکلی تغییر کرد. باین صورت که نه تنها فورا کمک های خود را به عراق قطع کرد، بلکه از عراق خواست تا هرچه زود تر کمک های کویت را که نزدیک به 15 میلیارد دلار بود، باز پردازد. این رفتار سیلی محکمی بصورت دولت بغداد بود. عراق این کمک ها را بعنوان سهمی در نبرد عراق علیه “  خطر حمله ایران  “  تلقی کرده بود.

از این بد تر آن بود که کویت همزمان با سیاست بشدت بر استخراج نفت خود افزود ــ بسیار بیشتر از مقداری که طبق توافق در  اپک، مجاز به استخراج بود ــ که به تنزل بهای نفت کمک کرد. بهای نفت که در آنوقت بشکه ای 21 دلار بود مدتی حتی به بشکه ای 11 دلار نیز کاهش یافت، زیان این کاهش قیمت برای عراق به سالی، تا 14 میلیار دلار بالغ می گردید. گرچه عراق استخراج نفت خود را از سال 1985 تا 1990 تقریبا به دو برابر افزایش داد معهذا در آمد حاصله آنقدر نبود که عراق بتواند بدهی های خود را باز پردازد، عراق در آستانه ورشکستگی قرار داشت. در همایش اتحادیه عرب در در 28 مه 1990، صدام رفتار کویت را ” نوعی جنگ علیه عراق ” نامید که چندان نادرست هم نبود.

پس از آن که مذاکرات و پا در میانی های مکرر سران کشور های عربی بی نتیجه ماند رهبری عراق زبان به تهدید و حل مشکل با توسل به زور گشود. معهذا خانواده حاکم بر کویت بر مواضع خود ایستاد ـــ و آنچه موجب حیرت همه ناظران سیاسی بود ــ خونسردی آنها بود. صدام حسین در صدد بر آمد واکنش آمریکا را در مقابل  چنین عملی بداند و از سفیر آمریکا در عراق، خانم آپریل گلاسپی، خواست تا بدیدار او برود. سفیر آمریکا در 25 ژوئیه, در حالی که قبلا 30 هزار سرباز آمریکائی  در مرز کویت مستقر شده بودند، به صدام گفت دولت آمریکا در مورد اختلافات داخلی اعراب  مانند اختلاف  مرزی با کویت، نظری ندارد. ( توجه کنید به متن گفتگو در پایان مطلب).

هشت روز بعد نیروهای نظامی عراق به کویت حمله  کردند و با مقاومت چندانی روبرو نشدند. شیخ جابر  الصباح رهبر کویت، بموقع  همراه با خانواده خود عرصه را ترک کرد و به عربستان سعودی رفت. رهبری عراق بسرعت دریافت که دولت آمریکا در واقع فقط منتظر حمله عراق بوده است: فقط طی چند ساعت،  واشنگتن اشغال کویت را  در شورای امنیت سازمان ملل محکوم کرد. فقط چهار روز بعد از اشغال کویت، آمریکا سخت ترین مجازات  بی نظیر اقتصادی علیه یک کشور را بتصویب رسانید. نخست ده هزار و پس از سه هفته 45 هزار سرباز آمریکائی از عربستان سعودی علیه عراق وارد جنگ شدند.

از آنجا که بغداد با اشغال کویت حقوق بین المللی را بوضوح زیر پا گذاشته بود، روشن بود که شورای امنیت دخالت خواهد کرد. ولی آنچه شگفت انگیز بود واکنش سریع عالی ترین مرجع سازمان ملل متحد، قاطعیت آن و سختی مجازاتی بود که بتصویب رسانید. بدنبال آن کشورهای زیادی تلاش کردند تا مسئله از راه سیاسی حل شود. اگر دولت عراق پیشنهاد می کرد که حاضر است بزودی  نیروهای خود را از کویت خارج کند مشروط بر این که موضوعاتی که موجب حمله شدند مورد بحث قرار گیرند، شانس موفقیت زیاد بود ولی  دولت بوش در آن زمان قاطعانه جلوی رسیدن به هر راه حل مسالمت آمیزی را گرفت.

تدارکات جنگی آمریکا با عراق از زمانی شروع نشده بودند که نیروهای عراقی کویت را اشغال کردند. از همان سال 1979 که رژیم شاه در ایران سقوط کرد، آمریکا نقشه هائی برای دخالت نظامی در منطقه تدارک دیده بود، با این هدف که با حضور خود، تسلط خود را  بر منطقه محرز کند.

آمریکا  با پایان جنگ ایران و عراق در سال 1988 توجه خود را به عراق معطوف ساخت که با کمک غرب تا دندان مسلح شده بود. ” نقشه جنگ 1002″ که در زمان رونالد ریگان برای منطقه تهیه شده بود در سال 1989 مورد تجدید نظر قرارگرفت  و به ” نقشه جنگ 1002ــ 90 ” تغییر نام داده شد. تقریبا مبداء  تمام سناریو هایی که  در نظر گر فته شده بود با اشغال کویت توسط عراق آغاز می شد. بعد ها معلوم شد آمریکا کویت را برای عملی ساختن آن اقدامات تحریک آمیز علیه عراق  زیر فشار گذاشته بود.

اشغال کویت توسط عراق به آمریکا امکان داد تا عراق را که در مدت زمانی کوتاه به یک قدرت محلی تبدیل شده بود، بسرعت خلع سلاح و به یک کشور غیر صنعتی تبدیل کند. عراق بعنوان عنصر مستقل محلی ــ از لحاظ  سیاسی و اقتصادی ــ  تا حدود زیادی از صحنه خارج شد و واشنگتن توانست  با روی کار آوردن رژیمی در سال 1990 در عراق  دوباره کنترل نفت عراق را بدست آورد.

منابع. صدام حسین و خانم آپریل گلاسپی سفیر آمریکا در 25 ژوئیه 1990

«رئیس جمهور عراق وضعیت وخیم کشور خود را که در اثر نقض قرار داد اوپک توسط  کویت پدید آمده و نیاز فوری عراق را به پول توضیح می دهد و از این که آمریکا از روش ضد عراقی کویت حمایت می کند و موضع خصمانه علیه عراق در آمریکا که  روز بروز قوی تر می شود شکوه می کند.

گلاسپی در باره مناسبات دو کشور می گوید: همانطور که می دانید، او ( پرزیدنت بوش ) به مقامات اجرائی دستور داده است تهیه  پیشنهاد برای مجازات اقتصادی را رد کنند(….)

پرزیدنت صریحا بمن دستور داده اند تا برای بهبود مناسبات با عراق کوشا باشم.

در مورد بهای نفت و اختلافات مرزی.  حسین: 25 دلار برای یک بشکه نفت قیمت زیادی نیست.

گلاسپی:  بسیاری از آمریکائی ها خوشحال خواهند شد اگر قیمت نفت از 25 دلار بیشتر شود ، چون خود آنها از کشورهائی می آیند که نفت استخراج می کنند.

حسین: در مراحلی قیمت نفت حتی به بشکه ای 12 دلار کاهش یافت و کاهش بیشتر برای بودجه اندک عراق که به 6 تا 7 میلیارد دلار بالغ می گردد فاجعه است.

گلاسپی: فکر می کنم شما را می فهمم. من سالها در اینجا زندگی کرده ام. من از تلاش های فوق العاده شما برای ساختن کشورتان  ستایش می کنم. ما این را می فهمیم و معتقدیم که شما باید موقعیتی برای آبادی دوباره کشور پیدا کنید. ولی در مورد اختلافات اعراب با اعراب، مثل اختلاف مرزی با کویت، ما نظری نداریم.(….)  امیدواریم   شما   این مسئله  را با استقاده از هر شیوه مناسبی  حل کنید، از طریق کلیبی ( خلدی کلیبی دبیرکل اتحادیه عرب ) و پرزیدنت مبارک ( رئیس جمهوری مصر). ما امیدواریم که این موضوع سریعا حل شود(…) بمن دستور دادند که در باره نیات شما کسب اطلاع کنم، نیات دوستانه، نه خصمانه.

از نیورک تایمز 23.9 1990

http://www.jungewelt.de/2010/07-31/010.php

www.lorabad.com 

مطلب ارسالی یکی از یاران جنبش رهایی بخش لرستان است .

   قضاوت را به عهده فرزندان سرزمینهای لر نشین می گذاریم

 http://lorabad.com